‌
🔴 شه‌نوازِ تار ایرانی، استاد جلیل‌ شهناز

یکم خرداد ۱۳۰۰ خورشیدی - اصفهان
۲۷ خرداد ۱۳۹۲ خورشیدی - تهران


یک عمر توان به ساز دمساز شدن
وز ساز نواختن سرافراز شدن

صد سال توان به تار مضراب زدن
اما نتوان جلیل شهناز شدن
‌

یاد و نام‌شان جاوید

🎼 موسیقی پیوست: همنوازی ابوعطا
نوازنده: تار: استاد جلیل شهناز
نوازنده تنبک: استاد جهانگیر ملک


‌
#یادها | #مناسبتها

@IranDel_Channel

💢

📷 تصویری از گذرنامۀ ایرانی (به تعبیر آن زمان، تذکره مرور) مربوط به سال ۱۳۲۹ هجری قمری برابر با ۱۲۹۰ خورشیدی (۵ سال بعد نهضت مشروطه و در زمان قاجار)


🔴 نکات جالب این گذرنامه:

نوشته شده، دارندۀ این تذکره، تبعۀ دولت علیه ایران است.
از مستحفظین حدود و ثغور ممالک محروسه دولت علیه (به تعبیر امروزی، یعنی مرزبانان و نیروهای مرزی کشور) خواسته شده که اجازه خروج از کشور به این فرد بدهند.
در قسمت مشخصات فردی به اسم، سن، قامت، ریش، حرفه، عیال و اولاد و همچنین محل تولد و محل اقامت فرد (که انگار اصفهانی نوشته) اشاره شده است و به هیچ تعلق قومی و طایفه‌ای و زبانی و ... آن هم در سال ۱۲۹۰ خورشیدی اشاره نشده است که این مهم، در تداوم سنت و فرهنگ کشور و ملت تاریخی ایران است.


@IranDel_Channel

💢

‌
🔴 بیست و دومین شماره مجلۀ «صبح تبریز» - مجلۀ فرهنگی و اجتماعی شمالغرب کشور - منتشر شد.

پروندۀ گورستان و مزار؛
میراثِ مرگ

🔴 گزیدۀ عناوین:

شهر بی‌گورستان؛ شهر بی‌خاطره

تأثیر مزارات در شکل‌گیری و توسعه ساختار کالبدی فضای شهر تبریز

«عرفان آذربایجان»، استمرار حیات «عرفان خراسان»

‌صومعه ابراهیم؛ مزار نخستین چهره تصوف آذربایجان

قفقاز، سرزمین مقبره‌ها و کتیبه‌های فارسی

هویت‌سازی رژیم باکو در مقبرۀ نظامی گنجوی

آرمیدن در پناه صلیب (نگاهی به گورستان‌های ارامنه در تبریز)

وادی خاموشان (تک‌نگاری از چهار گورستان مهم تبریز)

تجلی هنر ایرانی در قلب سنگ‌نگاره (با نگاهی به قبور تاریخی در موزه‌های تبریز و مراغه)

سوگنامۀ مزارهای سرخ (بازخوانی طرح سامان‌دهی گلزار شهدا)


شادآباد مشایخ، گورستان رازآلود تبریز

عموزین‌الدین، گورستان فراموش‌شده قاجاری

چرنداب، فراموش‌خانۀ دیوان‌سالاران تبریز

گجیل، صدای خاموش عرفان آذربایجان

سرخاب، انجمنِ شاعران بی‌مزار



مدیرمسئول: میراعتماد عمادی
سردبیر: فرشید باغشمال‌آذر


🔴 نسخۀ الکترونیکی مجله، در نرم‌افزار طاقچه


#اطلاع_رسانی

@IranDel_Channel

💢

📷 تصویر شمارۀ نخست نشریۀ کاوه - چاپ برلین به زبان فارسی

سوم بهمن ماه ۱۲۹۴ خورشیدی برابر با ۲۴ ژانویه ۱۹۱۶ میلادی

‌

@IranDel_Channel

💢

‍ ‌
🔴‍ آفتابی در میان سایه‌ای*

✍️ سلمان ساکت،‌ عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد


۲۹ خرداد‌ ماه مقارن است با یازدهمین سالروز درگذشت استاد زنده‌یاد، دکتر بهمن سرکاراتی، عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و‌ ادب فارسی و استاد دانشگاه تبریز (۱۳۱۶- ۱۳۹۲).

دکتر سرکاراتی استادی سرشناس و پژوهنده‌ای توانا بود که در تبریز دیده به جهان گشود و در این شهر تحصیلات ابتدایی و‌ متوسطهٔ خود را به پایان برد. او در سال ۱۳۳۹ در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تبریز دانش‌آموخته شد و‌‌ پس از مدتی برای ادامهٔ تحصیل به مدرسهٔ زبانهای شرقی لندن رفت و در سال ۱۳۴۵ در رشتهٔ فرهنگ و زبان‌های باستان ایران موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد شد. او‌ دورهٔ دکتری خود را در دانشگاه تهران گذراند و‌ در سال ۱۳۴۹ از رسالهٔ خود با عنوان «بررسی سه سرود گاهانی (یسنای ۲۸، ۲۹ و ۳۰)» دفاع کرد.

اگرچه کارنامهٔ آثار او در مقایسه با ژرفای دانش و گسترهٔ معلوماتش، کم‌ برگ‌و‌بار است، امّا هرآنچه از او برجا مانده، آنچنان سخته و پخته و استوار است که اغلب نمی‌توان برای آنها، نمونه‌ای هم‌سنگ و هم‌تراز سراغ گرفت.

مقاله‌های او که گزیده‌ای از آنها در کتابی با نام «سایه‌های شکار شده» گرد آمده است، همگی نمونه‌هایی گران‌سنگ از مقاله‌نویسی در زبان فارسی به‌شمار می‌روند، چرا که اغلب، چند ویژگی ممتاز و برجسته را یک‌جا در خود جای داده‌اند:

۱. مقدّمه‌ای که خواننده را با موضوع بحث و انگیزهٔ نویسنده آشنا می‌کند.

۲. پیشینهٔ پژوهشی که با حوصله و‌‌ تفصیل تنظیم شده و‌ نقاط قوّت و ضعف هریک از پژوهش‌ها با دقت و انصاف ارائه گردیده است.

۳. بهره‌گیری از منابع گوناگون به زبان‌های مختلف، از جمله منابع زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی.

۴. تازگی سخن و دریافت‌های تازه و خودداری از تکرار و بازگویی آنچه قبلاً گفته‌اند یا گفته است.

۵. نثری محکم، گیرا و جذاب که بیش از هر چیز نشان‌دهندهٔ تسلط او بر متن‌های کهن زبان و ادب فارسی است.**

یادش گرامی و نامش جاودان باد.

سلمان ساکت
۲۹ خردادماه ۱۴۰۳


*برگرفته از نام جشن‌نامهٔ ایشان که به کوشش استادان محترم، جناب دکتر علیرضا مظفری و‌ دکتر سجاد آیدنلو در سال ۱۳۸۷ منتشر شده است.

**برگرفته از مقالهٔ ارزشمند استاد محمّدتقی راشدمحصّل با عنوان «دکتر سرکاراتی: استادِ نکته‌یاب و سخن‌سنج» که در آغاز کتاب «آفتابی در میان سایه‌ای» منتشر شده است.



#یادها | #مناسبتها | #معرفی_کتاب

@IranDel_Channel

💢

‌
🔴 چه کسی به ایران می‌اندیشد؟

✍️ جواد رنجبر درخشی‌لر، دکترای علوم سیاسی

داشتم فکر می‌کردم که اگر مرحوم استاد دکتر جواد طباطبایی زنده بودند درباره قوم‌گرایی در انتخابات فعلی چه می‌نوشتند؟ در همین افکار بودم که دوستان نوشتۀ استاد محمد مجتهد شبستری را بارها و بارها برایم فرستادند. ایشان از پزشکیان حمایت کرده‌اند‌، با زبان روشنفکرانۀ دینی.

روشنفکری در ایران، راه رفتۀ اشتباهی است که روندگان برای حیثیت خود یا لجاجت از ابراز پشیمانی خودداری می‌کنند‌. نتیجه، سخت مصیبت‌بار است. هرچه در این‌راه می‌روند اشتباه‌ها بزرگ‌تر می‌شود.

روشنفکری به ویژه نوع دینی آن از واقعیت‌های سیاسی و تاریخی ایرانی سخت، دور است. در مقابل در نظر و عمل دچار مخلوطی از آرمان و وهم است. اینکه پزشکیان «دولتی عقل‌محور تشکیل خواهد داد که اعضای آن بر مدار خردورزی، تخصص و برنامه عمل می‌کنند» گزاره‌ای بی سر و بُن است. آرزویی شریف یا تذکری مشفقانه است اما عقل و تخصص و برنامه، سه واژه فوق‌العاده فربه و بحث برانگیز است و نخست باید پرسید که این مفاهیم چه نسبتی با سیاست در ایران امروز دارد؟

سیاست بر خلاف آنچه روشنفکران ایرانی می‌دانند امری محقق و قابل مشاهده و اندازه‌گیری است. به عبارت بهتر با علم تجربی فهمیدنی است. علم تجربی سیاست، به طور مشخص نسبتی با جیب شهروندان دارد. عقل و تخصص و برنامه در این فضای مغشوش و آلوده چگونه محقق خواهد شد؟ اگر هدف سرایش شعر باشد بله، می‌توان این واژه‌ها را برشمرد، اما در نظام گفتاری سیاسی نمی‌توان این واژه ها را به سیاست امروز ربط داد.

گزاره بعدی: «به ملت دروغ نمی‌گویند» هیچ معنای محصلی ندارد. سیاست، کلاس اخلاق نیست و راست و دروغ در جهان سیاسی متفاوت است. همین‌طور «وعده‌های فریبنده» را نمی‌توان به آسانی فهمید. سیاست در ایران، با عدد و رقم و جزییاتِ دقیق، نسبتی ندارد. همۀ گزاره‌ها در هاله‌ای از وعده و آزمون و خطا و احتمالات است. همچنین سیاست ما چه در حکومت و چه در مخالفان آن رؤیاپردازانه است.

گزارۀ بعدی هم قابل مناقشه است. نوشته‌اند: «در هیچ شرایطی تسلیم رانت و فساد نمی‌شوند.» این گزاره را جز دربارۀ معصومان نمی‌توان گفت. همه افراد فاسد و اختلاس‌گر از اول فاسد نبوده‌اند. در سنت عرفانی و دینی هم به مراقبت از نفس تأکید شده است. بر چه اساسی می‌توان فردی را برای همیشه و این چنین قطعی ضمانت کرد؟ این سخن بی‌پایه است.

التزام به حقوق شهروندی هم عبارتی است بی‌مبنا. حقوق شهروندی چیست و پزشکیان چگونه به آن ملتزم خواهد بود؟ اگر از عبارات بی‌مبنا و بی سر و بُن دورۀ روحانی دربارۀ حقوق شهروندی بگذریم، اولین شاخصۀ حقوق شهروندی امکان مشارکت همه در سیاست است. پزشکیان چگونه راه مشارکت سیاسی را باز خواهد کرد در حالی که ده‌ها نفر از رقابت سیاسی در همین انتخابات بازمانده‌اند؟

غرض، بیانِ بی‌پایه و در هوا بودن و دور از واقعیتِ سیاسی بودن گزاره‌های روشنفکرانۀ دینی است. روشنفکری دینی، صرفاً آرزوهای آدم ساده‌لوحی است که دوست دارد همه چیز خوب و همه‌کس خوش باشد. از بازرگان تا پزشکیان، روشنفکری دینی جز تهی کردن ایران از مفاهیمِ قدرت و سیاست نیست. باید به ایران با ویژگی‌های مشخص و چارچوب معین آن اندیشید و برای ایرانِ قوی، قدرتمند شد. راهی که هم‌اکنون در غباری از سیاست‌ورزی‌های غیر ایران‌دوستانه پنهان مانده است.

‌
@IranDel_Channel

💢

‌
🔴 فردوسی توسی، شاعرِ وحدت و تداوم تاریخی

✍️ جواد طباطبایی، فیلسوف سیاسی ایران

از دیدگاه تأملِ فلسفی و خردگرایی در تقدیر تاریخی ایران، در عصرِ زرینِ فرهنگ ایران، همزمان با نخستین دورهٔ شعر فارسی، یک شاعر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود.

فردوسی توسی، سرايندهٔ حماسهٔ «ملّی» را که تجدیدکنندهٔ جاویدانِ خردِ ایرانشهری در ادبِ فارسی بود و با زبانِ شیوا و بیانِ خلاق، پلی میان دورهٔ ‎باستانی و دورهٔ اسلامی ایران پی‌افکند، باید شاعرِ دورهٔ ‎تولد دوبارهٔ ایران‎زمین یا به دیگر سخن، شاعرِ وحدت و تداوم تاریخی به شمار آورد.

هم‎او به چنان تأملی فلسفی در تقدیرِ ایران‎زمین پرداخته است که حماسهٔ «ملّی» او را می توان چونان جانشینِ تأملی فلسفی در تقدیر تاریخی ایران،‌ تلقی کرد.


🔴 منبع:
از کتابِ زوال اندیشهٔ سیاسی در ایران


@IranDel_Channel

💢

🎥 جوانان ایرانی، ریشه‌ها و داشته‌های خود را با زبانی امروزی و بدیع، تداوم می‌بخشند


کلام حکیم فردوسی توسی و اجرای بانوی جوان ایرانی


@IranDel_Channel

💢

‌
🔴 #توییت_خوانی

✍️ آرش رئیسی‌نژاد، دکترای روابط بین‌الملل با انتشار ویدئوی بالا نوشت:

مناظره‌ها دگربار نشان داد که سیاستِ خارجی کنونی ایران از دو مشکل بنیادین در رنج است:

۱) سیاستِ خارجی، گروگانِ سیاستِ داخلی است؛ گروگانِ رقابتی خشن، میان بلوک‌های قدرت درون سیستم

۲) سیاست خارجی ایران، فاقد برخورداری از اجماعِ ملی است؛ اجماعی میان سیستم و ملت و میان بلوک‌های قدرت



@IranDel_Channel

💢

🎥 استاد لوریس چکناواریان، آهنگساز و رهبر ارکستر:
اقلیت خودت هستی، من ایرانی‌ام


@IranDel_Channel

💢

🔴 عصرِ ملت‌دولت

✍️ جواد طباطبایی، فیلسوف سیاسی ایران

دورانِ جدید، حتی اگر هوادار یکی از انواع حکومت‌های جهانی* باشیم، عصر ملت‌هاست.
یعنی تا اطلاع ثانوی، منطقِ مصالحِ ملت‌ها بر مناسباتِ آن فرمان می‌راند. از این‌رو نمی‌توان در بی‌اعتنایی به منطقِ مصالحِ ملی دربارۀ هیچ‌یک از شئونِ دنیای جدید، سخنِ معقولی گفت.

منبع:
ملاحظات دربارۀ دانشگاه، جواد طباطبایی، صفحه ۱۰۶



🔴 پی‌نوشت:
قابل توجه کسانی‌که به‌جای مفهومِ ملتِ ایران، روی «اقوام» تأکید می‌کنند. حق و حقوق، مفهومِ جدیدی است که با مفهومِ شهروندی و ملت‌دولت پیدا شده و حقوقی به‌اسم حقوقِ قومی وجود ندارد.



* حکومت‌های جهانی: ایده‌های جهان‌وطنی - امت‌گرایی و ...


@IranDel_Channel

💢

🎥 بی‌کَس وطن، غریب وطن، بی‌نوا وطن...

چامه‌ای از سید اشرف‌الدین حسینی گیلانی،‌ مشهور به نسیم شمال، نویسنده، چامه‌سُرا و مدیر روزنامۀ نسیم شمال از روزنامه‌های دورۀ مشروطیت ایران

خوانش از رشید کاکاوند


@IranDel_Channel

💢

‍ ‌
🔴 تبریز و قابِ پرافتخارش

✍️ سهند ایرانمهر

به این عکس خوب نگاه کنید. این دلاوران مصمم و غیرتمند، تبریزی‌های سنگر مارالان در حوالی این شهرند.

پس از حضور مورگان شوستر، مستشار آمریکایی در امور مالی در ایران، روسیه به ایران اولتیماتوم داد که شوستر اخراج شود.
عارف قزوینی سرود:

گر رود «شوستر» از ایران، رود ایران بر باد
ای جوانان مگذارید که ایران برود

در آغاز، مجلس دوم مشروطه تمکین نکرد، اما دولت، مجلس را منحل کرد و اولتیماتوم را پذیرفت. با این حال بهانه برای لشکر روس فراهم شد و به سوی تبریز تاختند. مجاهدان مشروطه‌خواه مقاومت سرسختانه‌ای کردند. اما پس از پنج روز مقاومت موفق‌آمیز، لشکرهای تازه‌نفس روس از راه رسیدند و شهر را به توپ بستند. شهر سقوط کرد و خون به تیغ خون‌خواره روس، خوار شد دهم دی ۱۲۹۰، تبریز بوی مرگ گرفت.

شمار کشتگان را بیش از هزارنفر گفته‌اند، روزی سیاه که با عاشورا مصادف شده بود و چوب‌های دار را به رنگ بیرق روس درآورده بودند. از ماندگارترین صحنه‌های آن روز اعدام دو پسر جوان علی‌مسیو از فعالان مشروطه‌خواه بود که پیش از اعدام طناب دار را بوسیدند و فریاد زدند:
«زنده‌باد ایران! زنده‌باد مشروطه».


@IranDel_Channel

💢

‍ ‌
🔴 استراتژی دفاع از ایران

✍️ جواد طباطبایی، فیلسوفِ سیاسی ایران

استراتژی دفاع از ایران، نیازمند فهمی متفاوت از ایران است، زیرا استراتژی، برآیند به کارگیری ابزارهای تأمینِ منافع ملّی و ناظر بر بهره‌گرفتن از آن ابزارها در تأمینِ منافع ملّی است. از این‌رو، استراتژی پیوندی با سیاست داخلی یک کشور دارد، هم‌چنان‌که سیاست خارجی ادامۀ سیاست داخلی هر کشوری است.

«عمق استراتژیکی» ایران تنها آن‌جایی می‌تواند وجود داشته باشد که فهم ملّی و دریافتِ درستی از منافع ملّی وجود دارد. حاملان این فهم ملّی، ملّت ایران‌اند و بر ملّت است که از منافعِ ملّیِ کشورِ خود، آگاهی پیدا کند و مسئولان را وادار کنند که به دفاع از آن منافع، تَن در دهند...

من ترجیح می‌دهم در دفاع از ایران اشتباه کنم، و ایران بماند، تا در خوش‌خیالی‌های امثالِ من، کشور از دست برود. من پیرو میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام [فراهانی] هستم که به فرستادۀ دولت بهیّه گفت: قرارداد با روس را «به مردی یا نامردی» اجرا نخواهد کرد.»



@IranDel_Channel

💢

‌‌
🔴 امر سیاسی، ذیلِ امرِ ملی

هر شهروندی در کنشگری سیاسی خود، حتماً مطلوب و هدفی دارد.

ولی از سویی سیاست، عرصۀ ممکنات است و باید از هر امکانی، "بهترین" استفاده را کرد و با واقع‌بینی و عملگرایی و به دور از شعار و توهم، چشم به "هدفِ مطلوب" دوخت و گامی به سوی آن برداشت و در پیگیری هدف،‌ عملگرا و واقع‌بین بود. ولی هر امر و کنشِ سیاسی، ذیلِ "امرِ ملی" تعریف می‌شود و نه فراتر از آن!

ما ظرفی داریم به نام ایران:
کشورِ ایران و ملتِ یکپارچه و واحد ایران؛
کشور و ملتِ تاریخی ایران.

هر مظروفِ سیاسی، درونِ این ظرف، قابل تعریف و پی‌گیری‌ست و هر شهروندِ ایرانی می‌تواند درونِ این ظرف، حامی حکومتِ مستقر باشد و یا منتقد یا مخالف آن؛ و این موافقت، نقد یا مخالفتِ خود را می‌تواند درونِ ظرف ایران و با حفظ و صیانت از تمامیّت ارضی، استقلال کشور، یکپارچگی و وحدت ملی و با صیانت از منافعِ کلان ملی و ارکان هویت ملی، ابراز و بطور مدنی پی‌گیری نماید.

به عنوان شهروند ایرانی‌، هر کُنش سیاسی (در موافقت، در نقد یا مخالفت با حکومت مستقر)‌ داریم، حتماً باید به امرِ ملی و صیانت از کشور و ملت واحد ایران توجه کنیم.

هر کُنش سیاسی که در تقابل با ظرفِ ایران باشد،‌ با تودهنی قاطع و محکمِ ملت واحد ایران، مواجه خواهد شد و تودهنی‌خورها، رسوایانِ همیشگی تاریخ ایران خواهند شد.

پاینده ایران
پاینده ملت ایران


@IranDel_Channel

💢